سعد بن حنظله تميمي

از طايفه بني تميم، و از اعراب عدناني و از اعيان سپاه حضرت امام حسين عليه السلام محسوب مي شده است.سعد بعد از جهادي سخت به شهادت رسيد.

سينه زني

از مراسم سنتي عزاداري براي سيد الشهدا «ع » و ديگر ائمه مظلوم، که همراه نوحه خواني و با آهنگي خاص بر سر و سينه مي زنند، گاهي هم سينه خود را لخت کرده، بر آن مي زنند.اصل اين سنت، بويژه در ميان عربها رواج داشته است.بعدها به صورت موجود در آمده که با انتخاب نوحه هاي سنگين، حرکات دست بر سينه مي خورد.به فردي هم که بر سينه خود زده، عزاداري مي کند، «سينه زن » مي گويند.

اصحاب كساء

از لقبهاي سيد الشهدا «ع » است که پنجمين نفر از «اصحاب کسا» است.پيامبر «ص » درخانه «ام سلمه » بود که آيه «انما يريد الله ليذهب عنکم الرجس اهل البيت و يطهرکم تطهيرا» (احزاب 33) نازل شد.رسول خدا، فاطمه و علي و حسن و حسين را جمع کرد و همه را زير يک کساء و عبايي قرار داد و چنين گفت: «اللهم هؤلاء اهل بيتي فاذهب عنهم الرجس و طهرهم تطهيرا».

زربي

غلام مختار ابوعبيد ثقفي بود. هنگام قيام مختار در کوفه، شمر توانست از معرکه ي کوفه، جان سالمي بدر برد و از شهر کوفه خارج شود. مختار غلامي داشت به نام «زربي» اين شخص که ظاهرا ايراني الاصل و از هواداران اهل بيت عليهم السلام و از شيعيان بود، وي جواني زيرک و باهوش بود. مختار، زربي را همراه گروهي که حدود ده نفر مي شدند، مأمور پيدا کردن شمر نمود. «مسلم بن عبدالله ضيابي» گويد: «من نيز جزء فراريان، همراه شمر، از کوفه متواري شدم. و زربي همچنان به دنبال ما بود که از کوفه خارج شديم و اسبهاي ما لاغر و ناتوان بودند ولي اسب زربي چابک و زيرک. بالاخره خود را به ما رساند، هنگامي که او نزديک ما شد، شمر به او گفت: «شما از من دور شويد شايد منظور اين غلام کسي جز من نباشد.» ما اسبهايمان را تاختيم و دور شديم و زربي به قصد جان شمر به سوي او تاخت، شمر با تاکتيکي خاص، او را به دنبال خود کشاند تا او از يارانش جدا شد. شمر، هنگامي که زربي را تنها يافت به او حمله برد و ضربتي بر پشتش وارد کرد که پشتش شکست و زربي به شهادت رسيد. و بدين سان، شمر از مهلکه جان سالم بدر برد. هنگامي که خبر ناکام ماندن مأموريت زربي به مختار رسيد، مختار با ناراحتي گفت: اگر زربي با من مشورت کرده بود، به او توصيه مي کردم که تنها به دنبال «ابوالسابغة» (شمر) نرود.

سعد بن حرث خزاعي

از غلامان اميرالمؤمنين عليه السلام، و به هنگام شهادت در سنين بالايي بود.از جمله فضايل و سوابق وي آن است که مصاحبت با حضرت پيامبر صلي الله عليه و آله و سلم را درک کرده و فردي مدير و شجاع بود و حضرت علي عليه السلام او را به استانداري آذربايجان نصب کرد و مدتي هم مسؤوليت نيروي انتظامي کوفه را در زمان آن حضرت به عهده داشت.بعد از شهادت حضرت علي عليه السلام در خدمت حسنين عليهماالسلام بوده تا اينکه با آن حضرت از مدينه به مکه و کربلا هجرت کرده و در روز عاشورا در حمله نخست به شهادت رسيد.

جرج جرداق

«جرج سجعان جرداق» مشهور به جرج جرداق نويسنده اي مسيحي و لبناني است.جرج جرداق مي گويد: «فرق علي و معاويه اين است که اصحاب معاويه فريفته جاه و زر و زور و مقام و منصب بودند ولي اصحاب علي فريفته اخلاق و فضيلت و کرامت او شدند و نمونه آن در اصحاب فرزندانشان پديدار بود که وقتي يزيد مردم را تشويق به قتل حسين و مأمور به خونريزي مي کرد آنها مي گفتند: چقدر و چه مبلغي مي دهي تا او را بکشيم؟ اما ياران حسين عليه السلام مي گفتند: ما با تو هستيم اگر هفتاد بار کشته شويم، باز مي خواهيم در رکابت جنگ کنيم و کشته شويم».

عبدالله بن حسين بن علي

کودکي شيرخوار، فرزند سيد الشهدا «ع » که روز عاشورا در آغوش پدر، با تير حرمله (يا عقبة بن بشر) به شهادت رسيد.مادرش رباب، دختر امرء القيس بود.وقتي امام، براي وداع آخر مقابل خيمه ها آمد، زينب، عبدالله را آورد.وي در آغوش حسين بن علي «ع » بود که تيري بر گلوي او خورد و شهيدش کرد.امام، خون گلوي او را به آسمان پاشيد.آنگاه جسد آن کودک را کنار خيمه ها در گودالي که حفر کرد، به خاک سپرد .از اين کودک شير خوار شهيد، به نام عبدالله رضيع و علي اصغر هم ياد شده است.نام وي در زيارت ناحيه مقدسه نيز آمده است.

سعد بن بشر بن عمرو حضرمي

سعد بن بشر از آزاد شده هاي ابي عبدالله الحسين و از موالي آن حضرت مانند سليمان و قارب و منحج است و به همراه امام در کربلا آمد و با لشکريان عمر سعد به مقابله و مقاتله برخاست تا به شهادت رسيد.

گهواره

سمبل حضور کودک شيرخوار در کربلا و شهيد شدن او با ستم يزيديان.در مرثيه ها، تعزيه ها و شبيه خوانيها از اين سمبل استفاده مي شود تا از علي اصغر، ششماهه شهيد عاشورا ياد شود.

اسب تاختن بر بدن امام

از جنايتهاي فجيع سپاه کوفه، اسب تاختن بر جسد مطهر سيد الشهدا «ع » پس از شهادت آن حضرت بود.ابن زياد در پي تحريک شمر، در پاسخ نامه عمر سعد از جبهه کربلا که نامه اي مسالمت آميز بود، نامه اي تند به عمر سعد نوشت که تو را براي مماشات وسازش و... نفرستاده ايم.اگر حسين و يارانش تسليم شدند، پيش من بفرست وگرنه برآنان بتاز تا آنها را کشته و مثله کني که شايسته آنند.اگر حسين کشته شد، بر پيکرش (برسينه و پشتش) اسب بتاز... اگر اجراي فرمان کردي پاداش مطيعان را خواهي يافت و گرنه، کناره بگير و سپاه را به شمر واگذار.شمر نامه را به کربلا آورد و تسليم عمر سعدکرد.